سبزه‌میدان؛ روایت سبز رشت

سبزه‌میدان؛ روایت سبز رشت

✍نیلوفر رضانژاد

سبزه‌ میدان رشت، تنها یک میدان یا فضای سبز نیست؛ اینجا بخشی از حافظه تاریخی شهر است. روزگاری سبزه‌زار وسیعی میان محله‌های استادسرا، کیاب و چمارسرا گسترده بود و مردم بیشتر عبور می‌کردند تا توقف.

نام «سبزه‌میدان» نیز از همین پیشینه سبز آن گرفته شده است. ساماندهی و شکل‌گیری میدان در دوره قاجار و به فرمان محمدولی‌خان تنکابنی، ملقب به نصرالسلطنه، انجام شد؛ زمانی که رشت آرام‌آرام از شهری سنتی به سوی شهرسازی نوین حرکت می‌کرد. با خیابان‌کشی، درخت‌کاری و نظم‌بخشی به فضای اطراف، سبزه‌میدان جایگاهی تازه یافت و از مسیر عبوری به میدان شهری بدل شد، جایی که زندگی اجتماعی جریان می‌یافت.

یکی از تحولات مهم فرهنگی این میدان، ساخت کتابخانه عمومی در سال ۱۳۴۷ بود. این کتابخانه طی دهه‌ها میزبان فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی شهروندان بوده و هویت فرهنگی سبزه‌میدان را تقویت کرده است.

سبزه‌میدان در طول سال‌ها بازآفرینی شده اما هویت سبز و تاریخی‌اش حفظ شده است. اهمیت این میدان تا حدی است که در سال ۱۳۹۰ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد، گواهی بر ارزش تاریخی و فرهنگی آن.

امروزه، سبزه‌میدان همچنان زنده است. شهروندان، به‌ویژه سالمندان، ساعت‌ها در آن می‌نشینند، گفت‌وگو می‌کنند و با بازی شطرنج و دومینو، زندگی روزمره را با تاریخ پیوند می‌زنند. علاوه بر این، فضاهای باز میدان میزبان کافه‌ها، مراسم‌های محلی و رویدادهای کوچک شهری نیز هست، که نشان‌دهنده‌ی کارکرد آن به عنوان پاتوقی زنده برای مردم و گردشگران است.

این میدان، پل گذشته و حال رشت است؛ مکانی که از سبزه‌زار ساده‌ای آغاز شد و امروز همچنان یکی از مهم‌ترین فضاهای عمومی، فرهنگی و گردشگری شهر رشت به شمار می‌ رود.

نیلوفر رضانژاد (کارشناس ارشد باستان شناسی، گرایش دوران تاریخی ایران)